Strona główna » Strefa wiedzy » Branża TSL » Co przewoźnik powinien wiedzieć o Konwencji CMR

Co przewoźnik powinien wiedzieć o Konwencji CMR

Autor: Mateusz Pernak prawnik w TC Kancelaria Prawna
14 grudnia, 2022
Co przewoźnik powinien wiedzieć o Konwencji CMR
Udostępnij:

Konwencja CMR to międzynarodowy dokument, który określa w jaki sposób przewoźnicy i nadawcy mają postępować w transporcie międzynarodowym. Został opracowany przez Organizację Narodów Zjednoczonych dla Europejskiego Stowarzyszenia Transportu (UNECE) i obecnie jest stosowany we wszystkich krajach sygnatariuszy. Chroni ona interesy zarówno nadawców, jak i przewoźników.


Ta międzynarodowa umowa dotyczącą przewozu drogowego towarów, wprowadziła szereg procedur obejmujących rynek przewozów międzynarodowych.

Wśród nich warte uwagi są między innymi informacje na temat tego, jak powinien wyglądać i do czego służy list przewozowy. Określa także kto ponosi odpowiedzialność w przypadku zaginięcia lub uszkodzenia towaru, czy też opóźnień w dostawie.

Dokument ten dotyczy wszelkich umów międzynarodowych o zarobkowy przewóz drogowy towarów. Jedynie trzy przypadki nie podlegają tym przepisom. Są to:

  • przewozy mienia przesiedleńczego,
  • przewóz zwłok,
  • przewozy wykonywane na podstawie międzynarodowych konwencji pocztowych.

Jako, że chodzi o przewozy międzynarodowe, to miejsce nadania i miejsce przejęcia przesyłki muszą znajdować się na terenie dwóch różnych państw.  I przynajmniej jedno ratyfikowało Konwencję CMR.

Co – w świetle tych przepisów – jest potwierdzeniem zawarcia umowy przewozu? Kiedy wyłączną odpowiedzialność za uszkodzenie lub zaginięcie towaru, a także za opóźnienie w dostawie ponosi przewoźnik?

List przewozowy – potwierdzenie umowy przewozu

Potwierdzeniem zawarcia umowy przewozu między nadawcą i przewoźnikiem jest list przewozowy. Dokument ten musi wypełnić nadawca lub osoba upoważniona do wydania towaru oraz podpisać kontrahent i przekazać przewoźnikowi.

Wystawiany jest w trzech egzemplarzach: dla nadawcy, dla przewoźnika, a trzeci towarzyszy przesyłce.

W przypadku większej ilości partii towarów lub większej ilości pojazdów niezbędnych do przewozu, ilość listów przewozowych jest więcej.

Zawartość listu przewozowego jest szczegółowo opisana w artykule 6 Konwencji CMR. Choć i tu dopuszczalne jest, by strony umieściły w nim inne, niezbędne dane.

Dokument ten stanowi podstawę do weryfikacji ilości sztuk, cech i stanu towaru oraz opakowania przy przyjęciu towaru przez przewoźnika.

W przypadku jakichkolwiek wątpliwości lub braku możliwości sprawdzenia poprawności danych listu przewozowego, przewoźnik może zaznaczyć zastrzeżenia oraz ich uzasadnienie.

Co ważne, brak tego typu dokumentu, jego utrata lub inne nieprawidłowości z nim związane, nie stanowią o nieważności umowy przewozu.

Odpowiedzialność przewoźnika

Za co – w świetle Konwencji CMR – odpowiada przewoźnik?
Przede wszystkim za całkowite lub częściowe zaginięcie towaru, a także za jego uszkodzenie oraz za opóźnienie dostawy. Reguluje to artykuł 17 pkt. 1 Konwencji CMR.

Co istotne, przewoźnik odpowiada nie tylko za własne czynności i zaniedbania. Jest też odpowiedzialny za czynności i zaniedbania swoich pracowników i innych podwykonawców przewozu.

Od odpowiedzialności nie zwalniają przewoźnika ani wady pojazdu realizującego przewóz ani działania osób wynajmujących przewoźnikowi pojazd.

Przewoźnik nie ponosi odpowiedzialności w przypadkach:

  • gdy zaginięcie, uszkodzenie lub opóźnienie zostało spowodowane okolicznościami, których przewoźnik nie mógł uniknąć
  • których następstwom nie mógł zapobiec,
  • spowodowane winą innej osoby
  • związane z wadą własną towaru.

Tego typu wyłączenia winy przewoźnika zostały szczegółowo opisane w pkt. 2 artykułu 17 Konwencji CMR.

A kiedy przewoźnik jest zwolniony od odpowiedzialności za zaginięcie lub uszkodzenie towaru?
Ma to miejsce, jeżeli zaginięcie lub uszkodzenie towaru powstało ze szczególnego niebezpieczeństwa wynikającego z kilku przypadków.

Jednym z nich jest użycie pojazdów otwartych i nie przykrytych plandeką, które zostało uzgodnione i zaznaczone w liście przewozowym.

Kolejny to manipulowanie, ładowanie lub wyładowywanie oraz rozmieszczanie towaru przez odbiorcę lub nadawcę albo przez osoby działające na ich rachunek.

Podobnie sprawa wygląda w przypadku braku opakowania lub opakowania wadliwego, a także naturalnych właściwości niektórych towarów. Może to spowodować narażenie towarów na uszkodzenie lub zaginięcie.

Odpowiedzialność przewoźnika jest wyłączona również w przypadku przewozu żywych zwierząt, a także niedostatecznych lub wadliwych cech lub numerów na przesyłce.

Konwencja CMR – ochrona interesu przewoźników

Przepisy Konwencji CMR chronią także działalność przewoźników. Określają one zakres, w którym to nadawcy ponoszą odpowiedzialność za ewentualne szkody powstałe podczas transportu osób i towarów. W tym drugim na przykład ze względu na wadliwość opakowania.

Aby przewoźnik w razie ewentualnych zniszczeń nie musiał ponosić odpowiedzialności, przed transportem wymaga się sprawdzenia stanu towarów przewożonych.  Powinien wskazać też potencjalne zagrożenia w tym zakresie.

Oprócz tego, Konwencja CMR określa również warunki możliwego wstrzymania lub zmiany miejsca rozładunku/załadunku najpierw przez zleceniodawcę, a w późniejszym czasie – odbiorcę.

By przewoźnik kierował się otrzymanymi w tym zakresie instrukcjami, muszą być one przede wszystkim realne do wykonania. Nie mogą też wpływać na działalność jego firmy.

W innym przypadku – czyli gdy przewoźnik nie będzie w stanie spełnić warunków określonych przez dokumentację przewozową – powinien on niezwłocznie zgłosić zleceniodawcy wszelkie zastrzeżenia dotyczące wypełnienia postawionych przed nim zadań. Jest to o tyle ważne, że w przypadku ewentualnego uszkodzenia przewożonego towaru, takie zastrzeżenia świadczą na korzyść przewoźnika.

Ten akt prawny jasno określa również, w jaki sposób strona uprawniona do rozporządzania towarem musi zachować się w momencie zgłoszenia takich obiekcji przez przewoźnika.

W przypadku braku jakichkolwiek instrukcji dotyczących przewozu, to przewoźnik realizuje go w taki sposób, jaki uzna za najlepszy.

Jeżeli transport będzie niemożliwy do wykonania – nawet po otrzymaniu konkretnych wskazówek – przewoźnik może natychmiast wyładować towar, jednak odpowiadając za jego dozór.

W sytuacji, gdy przewóz drogowy towarów dotyczy produktów zagrożonych zepsuciem i ich przewóz jest niemożliwy na warunkach, które ustala umowa przewozu lub koszt przechowywania przewyższa wartość towaru, Konwencja CMR pozwala przewoźnikowi na sprzedaż przewożonych przedmiotów.

Jednak zysk należy do podmiotu zarządzającego towarem, a przewoźnik może jedynie potrącić sobie koszty obciążające towar.

Kluczowe znaczenie Konwencji CMR

Konwencja o umowie międzynarodowego transportu drogowego towarów, czyli Konwencja CMR, jest dokumentem o znaczeniu międzynarodowym, a jego znajomość jest kluczowa w pracy przewoźników.

Nieznajomość tych przepisów może skutkować negatywnymi konsekwencjami, stąd wszystkie podmioty działające na rynku transportowym powinny znać określone w w tym dokumencie procedury, tak, aby nie narażać się na kary.

Jeżeli Twój problem dotyczy zrealizowanego zlecenia przewozu, możesz się z nami skontaktować.
Pomożemy Ci w sprawach spornych ze zleceniodawcą czy ubezpieczycielem.
Wypełnij formularz, a my skontaktujemy się z Tobą.

Zobacz także:

Napisz do nas

lub

zadzwoń na infolinię










    Administratorem Twoich danych osobowych, przekazanych w powyższym formularzu jest Transcash Kancelaria Prawna Baranowski Sp.k. z siedzibą we Wrocławiu (kod pocztowy 53-146), przy ul. Racłwickiej 2-4, NIP 896 158 82 86. Dane przetwarzane są zgodnie z Polityką prywatności - przesyłając powyższy formularz oświadczasz, że zapoznałeś się z jej treścią.

    © 2022 tckancelaria.eu | Polityka prywatności
    Design Proformat
    Wypełnij formularz, by pobrać artykuł.
    Zgody*
    Administratorem Twoich danych osobowych, przekazanych w powyższym formularzu jest Transcash Kancelaria Prawna Baranowski Sp.k. z siedzibą we Wrocławiu (kod pocztowy 53-146), przy ul. Racłwickiej 2-4, NIP 896 158 82 86. Dane przetwarzane są zgodnie z Polityką prywatności - przesyłając powyższy formularz oświadczasz, że zapoznałeś się z jej treścią.
    Dziękujemy za wypełnienie formularza.