Co to jest przewóz bilateralny i jak wpływa na niego Pakiet Mobilności?

W 2022 roku rozpoczęła się rewolucja w branży transportowej. Wówczas na szeroką skalę zainicjowano wprowadzanie licznych zmian związanych z wdrożeniem przepisów Pakietu Mobilności m.in. z wynagrodzeniem kierowców, dietami czy ryczałtami noclegowymi, kabotażami. Zmiana dotyczą również przewozu bilateralnego. Czym on jest? Jaki wpływ na przewozy bilateralne ma Pakiet Mobilności?

Co to jest przewóz bilateralny?

Przewóz bilateralny, inaczej transport dwustronny, to transport towarów i osób, który jest realizowany do kraju przewoźnika bądź z kraju przewoźnika. Może się odbywać na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej lub na terenie państw trzecich, z którymi zostanie podpisana stosowna umowa.

Aby bilateralny transport miał legalny charakter, powinien odbywać się na podstawie obustronnej umowy zawartej między krajami, których dotyczy konkretny przewóz. Umowa działa na zasadzie wzajemności (obie strony zobowiązują się do konkretnych działań względem siebie) i zawiera regulacje dotyczące dostępu firm transportowych do rynku.

Polska, jako członek UE, ma uregulowane stosunki w zakresie transportu z pozostałymi państwami członkowskimi. Jako kraj zawarliśmy również umowy dotyczące przewozu bilateralnego m.in. z Albanią, Ukrainą, Turcją czy Uzbekistanem.

Jeśli chcesz się dowiedzieć, czy sytuacja transportu międzynarodowego jest uregulowana w przypadku konkretnego kraju, sprawdź informacje dostępne na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Bilateralny — co to znaczy?

W stosunku do transportu i innych aspektów o charakterze międzynarodowym często używa się określenia bilateralny. Co to znaczy? Pojęcie to jest związane przede wszystkim z prawem międzynarodowym, a dokładnie oznacza „dwustronny”.

W jakim celu stosuje się transport bilateralny?

Transport bilateralny stosuje się w celu:

• ułatwienia procedur związanych z przewozem towarów i usług między krajami — zawarta między krajami umowa reguluje stosunki, ogranicza formalności i wskazuje wyraźnie zasady, na podstawie których może odbywać się przewóz;
• rozwoju sektora turystycznego i transportowego w krajach objętych umową — porozumienia sprzyjają rozwojowi ruchu turystycznego, a także importowaniu i eksportowaniu towarów z poszczególnych krajów;
• wzrostu poziomu bezpieczeństwa — ściśle uregulowany przewóz bilateralny umożliwia zachowanie spójnych standardów przewozowych;
• osiągnięcia wzajemnych korzyści gospodarczych — ułatwienia dla branży transportowej to także ułatwienia dla eksportu i importu, które wywierają bezpośredni wpływ na sytuację gospodarczą krajów, których dotyczą.

Bilateralny transport umożliwia też zacieśnienie więzi między krajami w dziedzinie transportu oraz budowanie międzynarodowej współpracy gospodarczej. To z kolei wpływa bezpośrednio nie tylko na sytuację branży transportowej, ale i na ogólną sytuację gospodarczą kraju będącego stroną umowy.

Transport bilateralny — przykłady

Transport bilateralny: przykład tego rodzaju działań realizuje się m.in. w sytuacjach takich jak:

• bezpośrednie przewiezienie towaru z Polski do Albanii jako kraju docelowego. Rozładowanie towaru i powrót do siedziby firmy;
• załadunek towaru w Polsce, częściowy rozładunek w Holandii i we Francji oraz powrót do kraju.

To oznacza, że tego typu sytuacje pozwalają realizować warunki wynikające z transportu bilateralnego? Głównie to, że przewoźnik nie musi wypłacać kierowcy płacy minimalnej, która obowiązuje w krajach realizacji przewozu, tj. we wspomnianych przykładach w Albanii czy Holandii. Ma to szczególne znaczenie w odniesieniu do Pakietu Mobilności i zmian w zakresie wynagrodzenia kierowców, które z niego wynikają.

Poznaj również najważniejsze zapisy z Ustawy o transporcie drogowym. Z artykułu dowiesz się również o tym, czym różni się transport krajowy od międzynarodowego.

Transport bilateralny a Pakiet Mobilności — czym jest Pakiet Mobilności?

Przewozy bilateralne a Pakiet Mobilności: aby zrozumieć, jak te zjawiska wzajemnie na siebie wpływają, warto dowiedzieć się, czym jest Pakiet Mobilności. To zbiór regulacji prawnych w zakresie transportu międzynarodowego, który dotyczy przewoźników działających w granicach Unii Europejskiej.
Celem nowych regulacji jest:

• ujednolicenie aspektów związanych z transportem drogowym na obszarze Unii Europejskiej (obejmujących m.in. bilateralny transport);
• poprawa ogólnych warunków pracy kierowców (m.in. czas jazdy, sposób odpoczynku, zasady delegowania do pracy czy kwestie związane ze sprawiedliwą konkurencją);
• uregulowanie zasad funkcjonowania rynku transportowego.

Pakiet regulujący m.in. transport bilateralny zaproponowali członkowie Komisji Europejskiej, a jego wprowadzenie w życie nastąpiło już w 2020 roku.

Jak Pakiet Mobilności wpływa na przewozy bilateralne?

Transport bilateralny a Pakiet Mobilności: jak oba zjawiska na siebie wpływają? Zasadniczo nowe regulacje dotyczące przepisów o delegowaniu zobowiązują pracodawcę do tego, aby wypłacić kierowcy wynagrodzenie obowiązujące w kraju, do którego ten wjedzie. Jednak ważne jest to, że przepisy wskazują, iż te zobowiązania nie dotyczą kierowców wjeżdżających do kraju w ramach realizowania przewozów bilateralnych i tranzytu.

Co oznacza to w praktyce dla właścicieli firm przewozowych i kierowców, którzy realizują przewozy bilateralne? Przede wszystkim fakt, że stawki będą rozliczane nie na podstawie regulacji dotyczących wynagrodzeń w państwach, w których realizowany jest transport. Wynagrodzenie będzie wyliczane na podstawie regulacji obowiązujących w tym państwie, w którym dany przewoźnik ma siedzibę.
Przewozy bilateralne a Pakiet Mobilności: jakie wprowadzane zmiany są ważne? Zgodnie z regulacjami firmy transportowe nie muszą już tworzyć indywidualnych zgłoszeń do każdego państwa członkowskiego w systemie IMI (zobowiązanie nie dotyczy jedynie transportu bilateralnego).

Ważne jest również to, że w świetle aktualnie obowiązujących przepisów prawa przewóz bilateralny nie jest traktowany jako podróż służbowa. W związku z tym kierowcy nie przysługuje prawo do diet i ryczałtów za nocleg. Do wynagrodzenia kierowcy wliczają się zatem tylko: płaca zasadnicza, ewentualne dodatki za godziny nadliczbowe, pracę w nocy lub premie.

Jeśli masz wątpliwości związane z interpretacją przepisów wynikających z Pakietu Mobilności, warto rozważyć skorzystanie z pomocy prawnej dla branży TSL. To pozwoli Ci zrozumieć konkretne zapisy i wdrożyć ich treść w pracę swojej firmy.

Transport bilateralny i Pakiet Mobilności — jakie przepisy nie obejmują przewozu bilateralnego?

Przewozy bilateralne a Pakiet Mobilności: które z przepisów nie obejmują transportu bilateralnego? Przede wszystkim te związane z płacą dla kierowców w danym kraju, w którym jest realizowany transport. Wynagrodzenie przewoźników będzie obliczane na podstawie przepisów związanych z wynagrodzeniem w kraju, w którym znajduje się siedziba firmy przewozowej.

Podsumowanie

Transport bilateralny a Pakiet Mobilności: nowe regulacje mają pomóc ujednolicić przepisy prawne dotyczące transportu międzynarodowego na terenie Unii Europejskiej. Część przepisów obejmujących Pakiet Mobilności w zakresie delegowania nie dotyczy transportów bilateralnych.