Pozew o zapłatę wobec spółki, która nie ma organu uprawnionego do reprezentacji

W praktyce mogą pojawić się sytuacje, kiedy podpiszemy umowę z drugim podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, np.: spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, ale niestety nie otrzymamy zapłaty za zrealizowaną usługę w określonym terminie, a w międzyczasie nasz dłużnik przestanie posiadać organ uprawniony do reprezentacji. Czy w takiej sytuacji możemy pozwać takiego dłużnika?

Odpowiedz na to pytanie brzmi: oczywiście, że tak.

W tym przypadku konieczne jest wnioskowanie do sądu o ustanowienie kuratora dla spółki. Mamy do wyboru dwie możliwości powołania kuratora na podstawie art. 42 k.c. lub 69 k.p.c. W naszym artykule skupimy się na tej drugiej opcji, czyli powołaniem kuratora z art. 69 k.p.c.

Wniosek o ustanowienia takiego kuratora może być sformułowany już w pozwie lub po wniesieniu pozwu, w sytuacji, gdy w grę wchodzą przeszkody faktyczne lub prawne, wyłączające skuteczne działanie takiego dłużnika. Kurator w takim przypadku ustanawiany jest przez sąd rozpoznający sprawę. Ponadto, sąd powinien niezwłocznie powiadomić o tym właściwy sąd rejestrowy. Powołany w ten sposób kurator procesowy uprawniony jest do dokonywania wszelkich czynności łączących się ze sprawą i podejmowanych w interesie pozwanego (np. wnioski dowodowe). Wobec powyższego, taki kurator będzie uprawniony również do cofnięcia pozwu, uznania powództwo czy przyznania określonych twierdzeń faktycznych podniesionych przez stronę przeciwną. Natomiast kuratorowi nie wolno podejmować czynności wywołujących skutki materialnoprawne tj. zrzeczenie się roszczenia, czy też zawarcie ugody sądowej lub ugody przed mediatorem, jeżeli ugoda taka wywierałaby skutki materialnoprawne dla strony zastępowanej przez kuratora.

Ważne: w sytuacji powołania kuratora przewidzianego w art. 42 k.c. kurator procesowy zostaje odwołany, w jego miejsce zaś wstępuje kurator powołany na podstawie art. 42.k.c.

Celem powołania takiego kuratora jest dążenie ustawodawcy do zapobiegania sytuacjom, w których poprzez braki w składzie organów reprezentujących osobę prawną dochodzi do praktycznego sparaliżowania procesu.

Niestety minusem powołania takiego kuratora w celu prowadzenia postępowania sądowego wobec dłużnika, który nie ma organu uprawnionego do reprezentacji jest poniesienie pewnych dodatkowych wydatków. Sprawowanie funkcji kuratora jest odpłatne, dlatego też będziemy zobowiązani do opłacenia zaliczki za wynagrodzenie kuratora w wysokości i w terminie określonym przez sąd. Wysokość wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla strony w sprawie cywilnej, ustala się w kwocie nieprzekraczającej 40% stawek minimalnych za czynności adwokackie lub radców prawnych, nie mniejszych niż 60 zł. Dodatkowo możliwe jest podwyższenie wynagrodzenia kuratora do wysokości nieprzekraczającej jednokrotności stawki minimalnej za czynności adwokackie lub czynności radców prawnych. Oznacza to, że wynagrodzenie kuratora uzależnione jest w każdej sprawie od wartości przedmiotu sporu.  

Co ważne:  wynagrodzenie i zwrot kosztów poniesionych przez kuratora zostaną rozliczone pomiędzy stronami w orzeczeniu kończącym sprawę, a co do zasady do ich pokrycia będzie zobligowana strona przegrywająca sprawę.

Reasumując:

Przed pozwaniem naszego dłużnika, który nie ma organu uprawnionego do reprezentacji zastanówmy się dwa razy, czy chcemy pozywać taki podmiot, ze względu na fakt poniesienia dodatkowych opłat związanych z ustanowieniem kuratora sądowego oraz ryzykiem niewypłacalności takiego podmiotu w przyszłości. W praktyce brak organu uprawnionego do reprezentacji będzie powiązane z brakiem majątku takiego dłużnika.

Autorem artykułu jest Paweł Łazarewicz, Radca Prawny w Kancelarii Transcash