Certyfikat kompetencji zawodowych to dokument potwierdzający posiadanie kwalifikacji i wiedzy niezbędnej do podjęcia i wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego. Posiadanie tego certyfikatu jest jednym z głównych warunków umożliwiających uzyskanie licencji międzynarodowej lub zezwolenia krajowego na prowadzenie firmy przewozowej.
Przynajmniej jedna z osób fizycznych zarządzających transportem drogowym musi posiadać ten dokument, ale niekoniecznie musi to być właściciel firmy.
By zdobyć certyfikat kompetencji zawodowych, musisz zdać egzamin państwowy organizowany przez Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie.
Egzamin polega na rozwiązaniu pisemnego testu oraz zadania egzaminacyjnego. Test zawiera 64 pytania wielokrotnego wyboru z czterema możliwymi odpowiedziami. Natomiast zadanie egzaminacyjne składa się z dwóch przykładów praktycznych do rozwiązania. Pytania dotyczą zarówno kwestii związanych bezpośrednio z transportem, jak i prowadzeniem działalności gospodarczej.
Przykładowo, zdający może zostać zapytany:
Z kolei w części transportowej padają pytania:
Przykładowe pytania egzaminacyjne znaleźć można na stronie Instytutu Transportu Samochodowego w sekcji “Certyfikacja”.
Egzaminy, pozwalające uzyskać certyfikat kompetencji zawodowych, odbywają się w wybranych miastach w Polsce, m.in. w Warszawie, Łodzi, Katowicach, Poznaniu, we Wrocławiu, Kielcach, Bydgoszczy, Białymstoku, Lublinie i Szczecinie.
Dokładny wykaz miejsc przeprowadzania egzaminu znajduje się pod linkiem https://www.its.waw.pl/9859,pl,Plan-egzaminow.html, a przeprowadzają je komisje egzaminacyjne działające przy Instytucie Transportu Samochodowego (ITS).
Jeśli ukończyłeś studia drugiego stopnia, jednolite magisterskie lub podyplomowe, których program pokrywa się z zakresem egzaminu, możesz zostać zwolniony z egzaminu pisemnego.
Gdy natomiast ukończyłeś studia, których program obejmuje część zagadnień egzaminu, będziesz zwolniony z części testu pisemnego w zakresie dziedzin objętych programem studiów.
Pełen koszt egzaminu wynosi 800 złotych, na który składa się:
Jeśli w związku z ukończonymi studiami kwalifikujesz się do częściowego zwolnienia z egzaminu, kwota wyjściowa zostanie pomniejszona o 50 zł za każdy uznany moduł.
W przypadku całkowitego zwolnienia z egzaminu zapłacisz tylko za wydanie certyfikatu kompetencji zawodowych .
Certyfikat wydawany jest na czas nieokreślony, czyli jest dokumentem bezterminowym i nie trzeba go w żaden sposób odnawiać.
Tak, jest to możliwe w przypadku utraty dobrej reputacji lub jeśli wydano prawomocne orzeczenie zakazujące kierowania operacjami transportowymi. W konsekwencji certyfikat kompetencji zawodowych musi zostać zwrócony do organu wydającego do 7 dni.
Główną konsekwencją braku certyfikatu kompetencji zawodowych jest utrata dobrej reputacji, a w konsekwencji pozbawienie licencji wspólnotowej na przewozy międzynarodowe. Organ wydający certyfikat może również nałożyć karę pieniężną w wysokości 500 zł w związku z brakiem certyfikatu.
Jest to sprawa niejednoznaczna i problemowa. Certyfikat kompetencji zawodowych musi posiadać przynajmniej jedna osoba zarządzająca transportem w firmie.
Ustawodawcy trudno jednak często zweryfikować, na jakiej zasadzie odbywa się współpraca przewoźnika drogowego i pracownika odpowiedzialnego za zarządzanie transportem drogowym.
W praktyce użyczenie certyfikatu polega na tzw. użyczeniu swoich usług. To wystarczy, aby przewoźnik mógł dalej funkcjonować na rynku usług przewozowych.