Przeładowany pojazd a zaniżona waga w CMR – kto ponosi konsekwencje?
Przekroczenie dopuszczalnej masy pojazdu w transporcie drogowym wiąże się z ryzykiem wysokich mandatów, zwłaszcza…
Choć 2024 rok zapowiadał się optymistycznie, to rzeczywistość szybko i brutalnie zweryfikowała te prognozy. Transcash przeprowadził badania ankietowe wśród firm spedycyjnych. Blisko 70% respondentów przyznało, że kondycja ich przedsiębiorstwa pogorszyła się w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Poprawę natomiast zauważyło jedynie 9%. Największy wpływ na sytuację branży TSL miał wzrost opłat drogowych (45,5%), zmniejszenie światowej produkcji (po 50% wskazań) oraz sytuacja geopolityczna.
Rok 2024 pokazał, jak szybko zmieniające się warunki gospodarcze mogą uwypuklić słabości rynkowe i wymusić nowe podejście do zarządzania. Po okresie intensywnych inwestycji branża musiała zmierzyć się z konsekwencjami spadku popytu oraz rosnącymi kosztami operacyjnymi. Co konkretnie trapiło branżę TSL w ciągu minionych 12 miesięcy?
Okres lockdownu kojarzony jest z czasem dynamicznej sprzedaży internetowej. Stworzyło to krótkoterminowy boom na usługi transportowe i logistyczne. Chcąc sprostać rosnącemu popytowi, przedsiębiorcy zainwestowali w tym okresie ogromne środki w nową infrastrukturę, tabor, systemy zarządzania dostawami oraz magazyny. Jednak globalny spadek konsumpcji sprawił, że zapotrzebowanie na usługi transportowe zmalało. W 2024 roku część aktywów okazało się zbędnych, a kredyty inwestycyjne oraz leasing pojazdów wciąż obciążają przedsiębiorców.
To wzmożone inwestowanie podczas pandemii przyniosło rekordowe wyniki dla sektora e-commerce. Jednak w dłuższej perspektywie pokazało irracjonalność decyzji biznesowych opartych na krótkoterminowych trendach. Wysokie raty kredytowe oraz leasingi, które firmy zaciągały w czasie rosnącego popytu, a także zmiany wprowadzone wraz z Polskim Ładem, przyczyniły się do kryzysu finansowego przedsiębiorstw.
Sytuację Polski dodatkowo utrudnia silne uzależnienie od niemieckiego rynku, gdzie kryzys dotknął nawet największych przedsiębiorców.
Fala upadłości niemieckich firm spedycyjnych miała w 2024 roku bezpośredni wpływ nie tylko na rodzimą gospodarkę, ale również polskich przewoźników. U naszych sąsiadów upadłości stały się bardziej powszechne niż restrukturyzacje. Firmy transportowe często decydowały się na takie rozwiązania, by „wyjść na czysto”.
W Polsce sytuacja nie jest lepsza. Liczba upadłości i restrukturyzacji rośnie w zastraszającym tempie, co odbija się negatywnie na gospodarce.
Sektor TSL znalazł się w pułapce rosnących kosztów i zmniejszających się zysków. Wielu przedsiębiorców stoi przed trudnym wyborem: ograniczać działalność, próbować renegocjować warunki kredytów czy podjąć ryzyko restrukturyzacji.
Problemy, które zdominowały rok 2024, nie znikną z dnia na dzień. Sektor transportowy w Polsce, który według danych Polskiego Instytutu Ekonomicznego odpowiada za 6% krajowego PKB i około 20% pracy przewozowej w Unii Europejskiej, boryka się z wieloma trudnościami. Rosnące koszty działalności i problemy płatnicze stały się codziennością dla wielu firm z branży. Rok 2025 to nie koniec stawianych przed nimi wyzwań.
W nadchodzącym roku jednym w głównych wyzwań dla branży TSL będą wysokie koszty operacyjne. Inflacja utrzyma ceny paliwa, wynagrodzeń i energii na wysokim poziomie. Z kolei ewentualny wzrost stawek transportowych może nie wystarczyć do pokrycia tych kosztów.
Jak sobie z tym radzi branża?
Polskie firmy coraz częściej starają się obniżać koszty poprzez zatrudnianie tańszych pracowników spoza UE. Ta strategia, umożliwiająca poprawienie sytuacji finansowej, wiąże się jednak z ryzykiem obniżenia jakości usług, a tym samym zmniejszenia międzynarodowej konkurencyjności. Utrzymanie się tego trendu może wiązać się z długoterminową regresją standardów w branży. To z kolei wpłynie nie tylko na reputację polskich firm, ale także ich zdolność do konkurowania na bardziej wymagających rynkach.
W 2025 roku oczekiwane są modyfikacje w przepisach, jednak ich wpływ na sektor TSL będzie ograniczony. Zmiany w Pakiecie Mobilności, takie jak przepisy dotyczące powrotu kierowców do bazy, wydają się mieć niewielkie znaczenie dla polskiego rynku.
Nieco większym optymizmem cieszą natomiast się możliwe ułatwienia w rejestracji działalności gospodarczej. Zmniejszenie obciążeń biurokratycznych, a także uproszczone procedury mogą zachęcić nowe firmy do wejścia na rynek. Jednak efekty takich zmian nie będą niestety natychmiastowe.
Czy planowane zmiany wystarczą do realnej poprawy konkurencyjności polskich firm na międzynarodowym rynku?
Ratunkiem w obecnej sytuacji sektora TSL może być automatyzacja procesów logistycznych, a także wykorzystanie sztucznej inteligencji (AI). O jej zaletach pisaliśmy w tym miejscu: https://tckancelaria.eu/branza-tsl/nowoczesne-rozwiazania-w-branzy-tsl/
Takie rozwiązania wyeliminują kosztowne błędy operacyjne, a także pozwolą na zoptymalizowanie tras i parowanie ładunków. Automatyzacja oraz technologie oparte na AI usprawniają wiele procesów, a także wspierają przedsiębiorstwa w zwiększaniu efektywności operacyjnej.
Firmy, które decydują się na inwestycje w te rozwiązania, zyskują nie tylko narzędzia pozwalające radzić sobie z kryzysami, a co za tym idzie większą szansę na przetrwanie, ale również otrzymują przewagę konkurencyjną.
Jednak kluczowe pytanie brzmi: czy sektor TSL znajdzie w sobie dość determinacji i odwagi, aby dokonać tej koniecznej transformacji?
W obecnej sytuacji brakuje głębokich reform przeciwdziałających stagnacji. Zarówno brak regulacji dotyczących zatrudnienia, jak i kompleksowych zmian obniżających koszty działalności sprawi, że branżę czeka kolejny rok pełen wyzwań. Jedyną realną szansą dla firm jest efektywna optymalizacja procesów operacyjnych. Stąd pozostaje nam życzyć sobie, by w 2025 roku jak najwięcej firm wyszło z długów i dostosowało swoje struktury do nowych realiów rynkowych.